اسید استیک یخزده یا اسید استیک گلیاسیال، شکل خالص و غلیظ اسید استیک است که در دمای محیط، به صورت مایع وجود دارد و در دماهای پایینتر، به حالت جامد تبدیل میشود. این ماده شیمیایی به دلیل خواص خاصش و کاربردهای وسیع، در صنایع مختلف از جمله صنایع شیمیایی، داروسازی و غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیها و خواص شیمیایی
اسید استیک گلیاسیال، دارای فرمول شیمیایی CH₃COOH است و به عنوان یک اسید کربوکسیلیک شناخته میشود. این ماده که دارای بوی تند و خاصی است، در دماهای پایینتر (زیر ۱۶ درجه سانتیگراد) به حالت جامد درمیآید و این ویژگی آن را متمایز میکند. همچنین، اسید استیک گلیاسیال با فرمول مولکولی C₂H₄O₂ دارای وزن مولکولی ۶۰.۰۵ گرم بر مول است.
اسید یخزده به دلیل خاصیت خورندگی و تحریک کنندگی، نیاز به احتیاط در هنگام استفاده دارد. تماس با پوست یا چشم میتواند منجر به سوختگیهای جدی شود. به همین دلیل، حتماً در هنگام کار با این ماده، از تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکشهای مقاوم استفاده شود.
کاربردها
۱. صنایع شیمیایی اسید استیک گلیاسیال یکی از مهمترین مواد اولیه در تولید بسیاری از ترکیبات شیمیایی است. از جمله تولید استرها، که خود کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارند.
۳. داروسازی در صنایع داروسازی نیز، اسید استیک به عنوان یک ماده پایه در تولید برخی داروها و ترکیبات دارویی استفاده میشود.
۴. تولید پلیمرها اسید استیک گلیاسیال در تولید پلیواسترفها و دیگر پلیمرهای مفید در صنایع بستهبندی و تولید پلاستیکها به کار میرود.
روشهای تولید
اسید استیک گلیاسیال معمولاً از واکنش متانول و اکسید کربن تولید میشود. این فرآیند به نام کربوکسیلاسیون شناخته میشود و در دما و فشار بالا انجام میشود. علاوه بر این، میتوان آن را از تخمیر قندها نیز تولید نمود، اگرچه این روش کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
نکات ایمنی
استفاده از اسید استیک گلیاسیال نیاز به رعایت نکات ایمنی دارد. به دلیل خاصیت خورندگی آن، باید از تماس آن با پوست و چشم جلوگیری شود. در صورت بروز تماس، باید بلافاصله ناحیه آسیبدیده با آب فراوان شستشو داده شود و در صورت نیاز به پزشک مراجعه گردد.
نتیجهگیری
اسید استیک گلیاسیال یک ترکیب شیمیایی ارزشمند و پرکاربرد است که در صنایع مختلف نقش مهمی ایفا میکند. آشنایی با خواص و کاربردهای این ماده، میتواند به بهرهوری بهتر در صنایع کمک کند. همچنین، رعایت احتیاطات ایمنی در هنگام کار با آن، از اهمیت بالایی برخوردار است.